Prawo spadkowe w Polsce  

Jest działem Kodeksu cywilnego a przepisy je regulujące znajdują się w Kodeksie postępowania cywilnego, prawo spadkowe, bo o nim mowa, zawiera zasady dziedziczenia ustawowego, przepisy w kwestii przyjmowania lub odrzucania spadku a także zasady wnoszenia o zachowek. Nowelizacja z 2020 roku zwiększyła liczbę osób mających prawo do dziedziczenia ustawowego po śmierci danej osoby.

Jak nietrudno się domyślić, z chwilą nabycia spadku po zmarłej osobie, należy koniecznie przed sądem dopełnić wielu formalności. Należy wiedzieć, że spadek można w całości przyjąć jak i odrzucić, a także przyjąć z dobrodziejstwem inwentarza. Co jeśli okaże się, że dziedziczysz długi?

Stwierdzenie nabycia spadku

Prawem spadkowym jest ustawa regulująca wszystkie sprawy dotyczące dziedziczenia. Jest działem prawa cywilnego określającym zasady przekazywania praw i obowiązków po śmierci spadkodawcy na spadkobierców lub spadkobiercę. Prawo spadkowe reguluje przepisy i zasady wynikające z nabywania prawa do dziedziczenia. Są to:

• osoby z prawem do dziedziczenia na podstawie testamentu

• osoby nabywające prawo do spadku na innych zasadach niż prawo dziedziczenia

Pozostawiony po osobie zmarłej (spadkodawcy) testament jest podstawą dziedziczenia. Jednakże w sytuacji kiedy przed śmiercią nie sporządzono tego typu dokumentu wówczas korzysta się z praw do dziedziczenia ustawowego, które jest regulowane przez prawo spadkowe.

Tego typu prawo ma zastosowanie także w sytuacji kiedy osoby-spadkobiercy powołane w testamencie do dziedziczenia odrzucili spadek lub z różnych powodów nie mogli go przyjąć. W innych sytuacjach zapisy testamentu są zobowiązujące.

Zmiany w zakresie dziedziczenia ustawowego

W czerwcu 2020 roku nastąpiła nowelizacja przepisów Kodeksu cywilnego, która rozszerzyła krąg osób uprawnionych do otrzymania spadku. Wcześniej, jeśli nie brakowało zstępnych – rodziców, małżonka, rodzeństwa i ich zstępnych którzy mogliby odziedziczyć spadek wówczas przechodził on na gminę właściwą ze względu na miejsce zamieszania spadkodawcy.

Zgodnie z obecnymi przepisami prawa spadkowego w wyniku braku wspomnianych osób uprawnionych do dziedziczenia, spadek mogą odziedziczyć dziadkowie zmarłego spadkodawcy, w razie ich braku także ich zstępni jak wujostwo i kuzynostwo. Tego typu zmiany w prawie spadkowym determinowane są datą śmierci spadkodawcy. Nowy katalog spadkobierców rozszerzonych obowiązuje od 28 czerwca 2020 roku.

Jedną z konsekwencji wprowadzenia w prawie spadkowym zmian jest rozszerzenie katalogu spadkobierców ustawowych. Wiesz już, kogo dodaje do ich grona nowe prawo spadkowe. Od kiedy obowiązuje? Od 28 czerwca 2020 roku i data ta jest bardzo ważna.

Odrzucenie spadku – co należy zrobić w przypadku odrzucenia spadku?

Zgodnie z obowiązującym prawem, spadek można przyjąć ale też odrzucić. Jeśli chodzi o jego odrzucenie, to może dokonać tego wyłącznie osoba posiadająca prawo do dziedziczenia, żyjąca w chwili otwarcia spadku i na mocy prawa spadkowego lub testamentu została powołana do dziedziczenia. Powinna także posiadać całkowitą zdolność do czynności prawnych, a więc powinna być nieubezwłasnowolniona i pełnoletnia.

Jeżeli spadkobiercą okaże się osoba niepełnoletnia to jego opiekuni prawni (rodzice lub sąd opiekuńczy) muszą w jej imieniu przedstawić stosowne oświadczenie o przyjęciu lub odrzuceniu spadku.

Spadkobierca, dowiadując się o spadku ma prawo do :

• jego całkowitego przyjęcia – spadkobierca może przyjąć spadek w całości lub jego część bez ograniczenia odpowiedzialności za spadkowe długi

• odrzucenia go w całości

• przyjęcia go z dobrodziejstwem inwentarza – wówczas odpowiedzialność za długi spadkowe zostaje ograniczona

W momencie odrzucenia spadku przez spadkobiercę, co w przypadku dziedziczenia długów jest powszechnym zjawiskiem, wówczas nie prowadzi to do umorzenia zobowiązań spadkowych. W takiej sytuacji do spadku powoływane są inne osoby z dalszej rodziny zmarłego zgodnie z kolejnością dziedziczenia. Jeśli spadkobiercy odrzucą spadek, a często na to się decydują, gdy długi są wysokie i przewyższają pozostawiony majątek, nie powoduje to automatycznego umorzenia zobowiązań spadkowych. Do spadku wówczas powoływane są inne osoby – dalsza rodzina zmarłego, według kolejności dziedziczenia.